فریزر و یخچال از نظر ظاهری مشابه یکدیگر هستند، اما از نظر کارکرد تفاوت هایی دارند که در این مقاله به شرح آن ها می پردازیم. دمای داخل محفظه فریزر به شدت خنک تر از دمای داخل یخچال می باشد. با کمک ترموستات، دمای داخل یخچال بین 3 تا 7 درجه سانتی گراد تنظیم می شود، در حالی که دمای داخلی فریزر از 18- تا 26- درجه سانتی گراد متغییر است. واضح است برای تأمین این مقدار از سرما باید انرژی بیشتری مصرف شود.
شکل 1: نمایی از یخچال فریزر
یخچال از بخش های مختلفی از جمله کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور تشکیل شده است. اصل کار یخچال و فریزر ها مبتنی بر تبخیر و میعان یک سیال است که مبرد نامیده می شود. مبرد در کمپرسور فشرده می شود و تبدیل به بخار و گاز با فشار زیاد می شود، این گاز پرفشار در لوله های مارپیچ و مسی کندانسور که در مجاورت هوا قرار دارند، جریان پیدا می کند و دمای گاز مبرد کاهش می یابد. سپس، با کاهش دمای گاز، گاز مبرد وارد شیر فشار شکن می شود و گاز در یک محفظه پر حجم قرار می گیرد. با کاهش دما و افزایش حجم بخار مبرد به مایع سرد تبدیل می شود. این مایع سرد وارد اواپراتور می شود و در محفظه داخلی یخچال جریان پیدا می کند. در این بخش، دمای مواد داخل یخچال را جذب می کند و با جذب دما، مایع مبرد مجدد به گاز تبدیل می شود. گاز مبرد توسط کمپرسور مکیده می شود، سپس کمپرسور بخار سرد را فشرده می کند و بخار پر فشار را به کندانسور تحویل می دهد و این چرخه مجدد تکرار می شود.
شکل 2: طرز کار یخچال
طرز کار فریزر نیز تا حد زیادی مشابه به طرز کار یخچال است. مهمترین تفاوت فریزر و یخچال در توان کمپرسور و طرز قرارگیری لوله های اواپراتور است. معمولأ توان کمپرسور یخچال 1/6 اسب بخار و توان کمپرسور فریزر
1/4 اسب بخار در نظر گرفته می شود. پس فریزر به کمپرسور قوی تری نیاز دارد. در یخچال فریزرهای مدل قدیمی از دو کمپرسور، یک برای یخچال و یکی برای فریزر همزمان استفاده شده است.
شکل 3: دو نمونه کمپرسور یخچال و فریزر
همچنین در فریزر ها لوله اواپراتور علاوه بر بدنه در زیر سینی هر طبقه نیز قرارگرفته است. به عبارت دیگر هر طبقه مستقلأ دارای لوله های اواپراتور مجزا می باشد. این طرز قرارگیری لوله های اواپراتور، سبب کاهش شدید دما در فریزر نسبت به یخچال می شود. اما، با قرار گرفتن لوله های اواپراتور در زیر سینی هر طبقه، نمی توان طبقات را جا به جا کرد و این امر برای نظافت مشکل ساز است.
شکل 4: اواپراتور فریزر
در یخچال های ساید بای ساید امروزی یخچال و فریزر با استفاده از یک عایق عمودی از هم جدا می شوند. در فریزر ساید بای ساید اواپراتور به صورت عمودی در قسمت فریزر قرار دارد و با استفاده از یک فن، هوای خنک اواپراتور به محفظه داخلی فریزر دمیده می شود. سرمای مورد نیاز یخچال نیز توسط فن یخچال که در مجرای هوایی فریزر قرار دارد، به داخل یخچال دمیده می شود. دریچه ای به نام دمپر در مسیر مجرای هوایی قرار گرفته است که وظیفه آن بستن و یا باز نگه داشتن مجرای هوایی است. دمپر دمای یخچال را بررسی می کند، اگر دمای یخچال به میزان مطلوب رسیده باشد، دمپر مجرای هوا را می بندد تا وسایل داخل یخچال یخ نزند. پس، در یخچال های ساید بای ساید امروزی، یک کمپرسور با توان بالا، دمای مورد نیاز فریزر را تأمین می کند و سرمای یخچال با کمک دمپر و فن یخچال تنظیم می شود.
شکل 5: کمپرسور یخچال ساید بای ساید