سرد نکردن یخچال علت های متفاوتی دارد که رفع بعضی از آن ها توسط مصرف کننده قابل انجام است. اولین نکته که باید در نظر گرفته شود، تنظیم دمای یخچال است. تنظیم دمای یخچال در تابستان و زمستان متفاوت است. معمولأ دمای یخچال در زمستان روی 3 یا 4 و در تابستان روی 1 یا 2 درجه سانتی گراد تنظیم می شود. اگر در تابستان دما روی 3 یا 4 درجه تنظیم شود، یخچال برودت خود را از دست می دهد و به میزان کافی خنک نمی کند. اگر دما به درستی تنظیم شده باشد ولی همچنان دمای یخچال مناسب نباشد، یخچال دارای ایرادات فنی است. در این مقاله به ایرادات فنی و چرایی سرد نشدن یخچال می پردازیم.
یکی از دلایل سرد نکردن یخچال، پر کردن بیش از اندازه محفظه یخچال با مواد غذایی است. هنگامی که یخچال خیلی پر باشد، هوا کمتر داخل آن جریان پیدا می کند. ممکن است جلوی مجرای دمپر که در قسمت بالا و انتهایی محفظه یخچال قرار دارد، مسدود شده باشد که این امر سبب می شود هوای خنک از فریزر به یخچال منتقل نشود. همچنین یخچال باید از پشت، با دیوار فاصله داشته باشد. همانطور که می دانیم، کمپرسور یا همان موتور یخچال در قسمت پشت و زیرین آن قرار دارد. کمپرسور زمانیکه گاز مبرد را فشرده می کند، داغ می شود. برای رفع این گرما یک فن در قسمت کمپرسور نصب می شود. این فن برای خنک کردن کمپرسور نیاز به هوای حداقلی دارد. از اینرو یخچال از پشت باید با دیوار فاصله داشته باشد.
شکل1: یخچال نباید بیش از حد پر باشد
شکل 2: فاصله یخچال از اجسام اطراف
همه لوازم الکترونیکی پس از مدتی نیاز دارند قطعات آن تمیز و سرویس شوند. بعضی مواقع خنک نشدن یخچال ناشی از درست کار نکردن اجزا اصلی آن می باشد.
کمپرسور یا موتور یخچال قسمت اصلی و قلب یخچال است که با فشرده کردن گاز مبرد، داغ می شود. یکی از عوامل خرابی کمپرسور، مکش مبرد در حالت مایع از لوله های مسی اواپراتور است. مبرد همیشه باید به صورت گاز وارد کمپرسور شود.
همچنین خرابی فن کمپرسور نیز سبب داغ شدن کمپرسور و از دست رفتن برودت یخچال و در نهایت سوختن کمپرسور می شود. فن کمپرسور در جلوی کمپرسور قرار دارد و با گردش دما سبب خنک شدن موتور یخچال می شود.
شکل 3: نمایی از کمپرسور و فن کمپرسور
ترموستات دارای سنسور اندازه گیری دما و رله ای است که سبب قطع و وصل کمپرسور یخچال می شود. اگر سنسور ترموستات دمای داخل یخچال را اشتباه اندازه گیری کند، سبب کار کردن بیش از حد و یا قطع بی موقع کمپرسور می شود. در بعضی مواقع سنسور ترموستات به درستی عمل می کند ولی رله ترموستات برق کمپرسور را قطع نمی کند و کمپرسور به صورت یکسره کار می کند، این عمر سبب کاهش عمر کمپرسور می شود. در کل خرابی ترموستات در انواع یخچال ها و وسایل برودتی رایج است.
شکل 4: نمایی از ترموستات سالم
کمبود گاز مبرد سبب می شود، حجم مبرد مایع کمی وارد لوله های اواپراتور شود؛ در نتیجه مبرد قادر نیست دمای یخچال را به میزان قابل توجهی خنک کند. چون دمای داخل یخچال خنک نمی شود، ترموستات فرمان قطع به کمپرسور نمی دهد و کمپرسور به صورت پیوسته کار می کند. این عمر سبب معیوب شدن کمپرسور می شود. پس سرد نکردن یخچال را جدی بگیریم، زیرا یک ایراد کوچک سبب ایجاد خسارات عظیم می شود.
در بعضی موارد، کمپرسور به درستی عمل می کند و گرم است ولی کندانسور که در پشت یخچال قرار دارد گرم نمی شود! در این حالت لوله های کندانسور به هر دلیلی مسدود شده اند و اجازه عبور مبرد را نمی دهند. یکی از عوامل مسدود شدن کندانسور، نشت روغن کمپرسور است. در این حالت گاز مبرد همراه با روغن وارد کندانسور می شود و این روغن به مرور زمان سبب مسدود شدن لوله های کندانسور می شود. در این حالت با تعویض لوله های کندانسور، برودت مورد نظر به یخچال برمیگردد.
شکل5: معیوب بودن کندانسور یخچال
اواپراتور در فریزر قرار دارد و فن اواپراتور وظیفه انتقال سرما از فریزر به داخل یخچال توسط مجرای دمپر را دارد. اگر فن اواپراتور به درستی عمل نکند، برودت فریزر به یخچال وارد نمی شود. در نتیجه دمای یخچال کاهش پیدا نمی کند.
در بعضی موارد فن اواپراتور سالم است و فریزر دمای مناسبی دارد، اما همچنان دمای یخچال مناسب نیست. در این هنگام باید به سراغ دمپر رفت. دمپر مجرایی است که با فرمان ترموستات، مجرای بین فریزر و یخچال را مسدود می کند. ممکن است فن اواپراتور به درستی عمل کتد، اما دمپر مجرای اتصال یخچال و فریزر را مسدود کرده باشد و خنکای ناشی از لوله های اواپراتور و فریزر به یخچال منتقل نشود. در این حالت فریزر سرمای قابل قبولی دارد، اما یخچال سرد نمی شود.
شکل 6: فن اواپراتور یخچال
در بعضی موارد همه اجزای یخچال به درستی عمل می کنند، ولی همچنان برودت یخچال کافی نیست. در این مواقع لازم است لاستیک درب یخچال و چفت بودن درب آن چک شود.
شکل 7: معیوب بودن لاستیک درب یخچال